ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ 8-12-2013
Στό σημερινὸἀνάγνωσμα βλέπουμε τὸν Κύριο στὴ συναγωγὴ κατὰ τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου νὰ θεραπεύει μία ἄρρωστη γυναῖκα κι ὁἀρχισυνάγωγος νὰ τὸν κατηγορεῖ πὼς παρέβη τὴν ἐντολὴ τοῦ Σαββάτου. Τότε ὁ καρδιογνώστης Κύριος τοῦ ἀποκάλυψε τὸ πάθος ποὺ εἶχε μέσα του. Τὸν ὀνόμασε ὑποκριτὴ (Λουκ. 13,15). Ἂς δοῦμε τὸ πάθος τῆς ὑποκρισίας.
Ὁ Θεοφάνης ὁ Κεραμέας κάνει μία σπουδαία παρατήρηση πάνω στὸ σημερινὸ θαῦμα τοῦ Κυρίου. Ὡς γνωστόν, κατὰ τὸ Σάββατο ἀργοῦσαν τὰ πάντα καὶ κανεὶς δὲν ἔκανε καμιὰ δουλειά. Ὁ Κύριος μὲ τὸ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων «παρεῖχε τοῖς νόσοις σαββατισμόν», δηλ. ἔκανε τὶς ἀσθένειες νὰἀργοῦν. Πιὸἁπλὰ κατέπαυε τὴν ἐνέργεια τῶν νόσων καὶἐλευθέρωνε τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὴ δουλεία τῶν σωματικῶν παθῶν. Ὁἀρχισυνάγωγος, ὅμως, μέσα του καιγόταν ἀπὸ τὸ πάθος τοῦ φθόνου ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ καὶ,ἐνῶὑποκρινόταν εὐσέβεια, ἔψαχνε νὰ βρεῖἀφορμὴ, γιὰ νὰἐπιτεθεῖ στὸν Κύριο. Μὲ τὴν θεραπεία τῆς γυναίκας «διαρρήσει τὴν ἐνδομυχοῦσαν κακίαν», δηλ. σπάει τὴν καλὰ φυλαγμένη μέσα του κακία κι ἀρχίζει νὰ τὴν σκορπάει πρὸς τὰἔξω. Τὸ προσωπεῖο πέφτει καὶ παρουσιάζεται τὸ πρόσωπό του. Ἦταν ὑποκριτής.
«Ὑποκριτά!». Ἡἐπιτίμηση αὐτὴ τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸν ἄρχοντα τῆς συναγωγῆς πολιτογραφήθηκε στὸ λεξιλόγιό μας. Ὅταν, ὅμως, σκεπτόμαστε τὴν ἰδιότητα τοῦὑποκριτή, σκεπτόμαστε τὸν ἀρχαῖο φαρισαῖο. Ὡστόσο, ὁ φαρισαῖος ὑπάρχει ἀνάμεσά μας ἀκόμη καὶ μέσα μας. Ἡἐποχή μας εἶναι φοβερὰὑποκριτική. Πλάθει ὡραῖες ἐπιφάνειες καὶ δὲν προσέχει καθόλου τὴν ποιότητα καὶ τὸ βάθος, τήν καρδιά, τὰἐλατήρια ποὺ κρύβονται κάτω ἀπὸ τὶς πράξεις. Ὁ Χριστὸς ποὺ διέκρινε τὴν τάση αὐτὴ στὸ πρόσωπο τῶν φαρισαίων τὴν ἤλεγξε δριμύτατα. Κάποιες φορὲς ἡὑποκρισία εἶναι συνυφασμένη μὲ τὸ στοιχεῖο τοῦ δόλου. Ἄλλωστε δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ὅτι τὸ βαθύτερο ἐλατήριο τοῦἀρχισυνάγωγου ἦταν ἡ ζήλεια καὶὁ φθόνος πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ,ὅμως, δὲν τὸ λέει, ἀλλὰ τὸ κρύβει μέσα του. Μεταθέτει τὸ θέμα στὸν νόμο καὶἐκδηλώνει τὴν ἀγανάκτησή του γιὰ τὴν δῆθεν παράβασή Του. Πολλὰἀντίγραφα τοῦἀρχισυνάγωγου καὶ σήμερα. Ἡἀντιπάθεια, ἡ πονηριά, ὁ δόλος κρύβονται κάτω ἀπὸἕνα ψεύτικο ἐπικάλυμμα ἐνδιαφέροντος δῆθεν γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ τὴν δικαιοσύνη. Τὸ πάθος τῆς ὑποκρισίας εἶναι πάρα πολὺ φοβερὸ καὶἀπεχθές. Ὁ ποιητὴς ἅγιος Γρηγόριος τὸἐπισημαίνει: «Εἰσὶ γάρ, εἰσὶν ἀθλιώτεροί τινες», ὑπάρχουν ναί, καὶ κάποιοι πιὸἀξιολύπητοι. Αὐτοὶἐπαμφοτερίζουν στὴν πίστη. Δὲν σέβονται τὰ τοῦ Θεοῦ. Οἱὑποκριτὲς εἶναι στοὺς ἀδύνατους λιοντάρια καὶ στοὺς δυνατοὺς σκυλιὰ ποὺ γλείφουν. Ἡὑποκρισία εἶναι μία κατάσταση ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο διπλοπρόσωπο. Μάλιστα μέσα στὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωὴὁὑποκριτὴς ἐμπαίζει καὶ τὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Ὁ φθόνος ποὺ εἶναι μητέρα τῆς ὑποκρισίας, κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ φθονεῖ τοὺς ἀρίστους, ὅπως ὁἀρχισυνάγωγος ζήλευε τὸ Χριστό. Τὸ νὰ φθονεῖ,ὅμως, κάποιος τοὺς ἀρίστους εἶναι σὰν νὰἀγαπᾶ τοὺς κακούς.
Ὁὑποκριτὴς ποὺ μάλιστα ἔχει καὶ πανοῦργο νοῦ, καταφέρνει πολλὲς φορὲς νὰ διαφεύγει τῆς προσοχῆς τῶν ἄλλων. Νὰ κρύβεται ἐπιμελῶς καὶ νὰ μὴν ἐκδηλώνει τὰ πραγματικά του αἰσθήματα. Μερικὲς φορὲς παρασκηνιακὰἐργάζεται καὶ εἶναι κρυψίνους καὶ περίεργος. Προφασίζεται εὐλάβεια, ἐνῶ στὴν ἰδιωτική του ζωὴ καταλύει τοὺς νόμους τοῦ Θεοῦ καὶἀπροφάσιστα κάνει ἐκεῖνο ποὺ θέλει, ἔστω κι ἂν αὐτὸ εἶναι ἀντίθετο μὲ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὶς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας μας. Δημιουργεῖ τὴν ἐντύπωση πὼς εἶναι ἐπιστήθιος φίλος κάποιου καὶ σὲ κάποια εὐκαιρία τὸν προδίδει. Εἶναι διχασμένη προσωπικότητα. Θέλει καὶ τὸ Θεό, ἀλλὰ τὸν τραβάει καὶὁ κόσμος. Θέλγεται ἀπ’ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ἀγαπᾶ καὶ τὰ μάταια. Τὶς περισσότερες φορὲς στὸν ὑποκριτὴ νικάει τὸ κακὸ καὶὁ κόσμος. Ἂν ἀποκαλυφθεῖ, τότε εἶναι ὁἀθλιώτερος τῶν ἀνθρώπων καὶἀνυπόληπτος χριστιανός. Μεγάλο κακὸἔχουν κάνει οἱ διάφοροι ὑποκριτὲς κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ στὸἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα. Ἔγιναν αἰτία νὰ ψυχρανθεῖἡ πίστη πολλῶν.
Ἀγαπητοὶἀδελφοί, ἡὑποκρισία ἀνθεῖ στὸν κοσμικό, ἀλλὰ καὶ στὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺἀγωνίζονται γιὰ τὴν εὐσέβεια, τὴν δικαιοσύνη καὶ τὴν ἁγιότητα, ἐνῶ στὴν ἰδιωτική τους ζωὴ εἶναι ἀσεβεῖς, ἄδικοι, σκληροὶ καὶ στερημένοι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Ὅσο πιὸ εὐθὺς εἶναι ὁἄνθρωπος, τόσο πιὸ πολὺ τὸν ἐπισκιάζει ὁ Θεὸς καὶ τὸν χαριτώνει. Ὁὑποκριτής, ἔστω κι ἂν εἶναι συναρπαστικὸς στοὺς τρόπους του, ἀπωθεῖ. Ἀντίθετα, ὁ εἰλικρινὴς ἔστω κι ἂν δὲν ἔχει μεγάλα προσόντα, ἑλκύει τὸν ἄλλο. Τέτοιοι ἦταν οἱἍγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας. Αὐτοὺς ἂς μιμηθοῦμε στὴ ζωή μας. Ἀμήν.